Bir film, Haymatlos, Struma ve katliamcı gelenek – Önder Özdemir
Yönetmen Özcan Alper “Sonbahar” ve “Gelecek Uzun Sürer” filmlerinin ardından üçüncü filmi Rüzgarın Hatıraları’nı yaptı. Film her ne kadar 1943 yılındaki bir öyküyü anlatsa da 1915’ten başlayarak Türkiye’de aydın olmanın, azınlık olmanın “katliamlarla dolu” öyküsünü anlatıyor. Filmde bir ceberut devletin kendisinden olmayanları hep aynı “linç” formülü ile nasıl yok etmeye çalıştığını; bunun için nasıl aynı “faşist ruh”u kullandığını görüyoruz. Filmden yola çıkarak az bilinen Struma ve Haymatlos olaylarını hatırlatmak istedim. Struma adında bir gemi Romanya’daki Yahudiler Nazilerden kaçmak ve Filistin’e gitmek üzere 110 yaşında bir kömür gemisi satın alırlar. Struma isimli bu gemi 769 yolcu ile 12 Aralık 1941 yılında Romanya’dan yola çıkar. Boğaz’dan geçerken geminin motoru arızalanır ve 15 Aralık’ta Sarayburnu açıklarına demir atar. Almanya’nın baskısı ile gemiye geçiş izni verilmez ve yolcuların karaya çıkması da yasaktır. Bir Amerikan petrol şirketinin Romanya müdürü aynı